چطور طراحان حرفه‌ای با انتقاد برخورد می‌کنند؟

ما زمان و انرژی زیادی را خرج بی‌نقص کردن طراحی‌مان می‌کنیم. ما آن‌قدر به طراحی اهمیت می‌دهیم که انگار بخشی از وجودمان در آن دمیده شده است. حال اگر در این زمان، شخصی با بی‌رحمی تمام اثر هنری ما را به زمین بکوبد و آن را غرق حرف‌ها، نظرات و افکار منفی کند، حال ناخوشایندی کل وجودمان را فرامی‌گیرد. چنین نظراتی ممکن است از سمت یک طراح دیگر، مشتری و یا حتی شخصی کم‌اهمیت و تصادفی در اینترنت به سمت ما روانه شوند. اما ما چطور باید با این موقعیت‌ها کنار بیاییم تا بتوانیم در حرفه طراحی پیشرفت کنیم؟ آیا همه انتقادها بد هستند؟ چطور طراحان حرفه‌ای با انتقاد برخورد می‌کنند؟ برای یافتن پاسخ به این سه سؤال، تا انتهای بخش با ما همراه باش.

چه نوع انتقادی است؟

یکی از مهم‌ترین مسائل در نحوه برخورد طراحان‌ حرفه‌ای با انتقاد مسئله بررسی شخص انتقادکننده است. منتقد چه رابطه‌ای با تو دارد؟ اگر او شخصی آشناست و رابطه نزدیکی با یکدیگر دارید، پس به‌احتمال فراوان انتقاد ممکن است صحیح باشد. البته مردم بعضی مواقع کارهایی را تنها از روی احساسات قدرتمند مانند حسادت انجام می‌دهند که انتقاد نیز از این قاعده مستثنا نیست. به‌هرحال چنین انتقادی نادر خواهد بود و اگر شخص منتقد به تو نزدیک است، پس باید انتقادش را جدی بگیری.

اما اگر یک شخص تصادفی در اینترنت انتقادی به کار تو وارد کرد، بازهم باید با دیدی باز و پذیرا حرف‌هایش را بشنوی. به‌عنوان یک طراح حرفه‌ای تو هرگز نباید دیوار آهنینی در برابر انتقادات بسازی. اگر طراح به این صورت رفتار کند، هرگز مهارت طراحی‌‌اش رشد نخواهد کرد و همیشه درجا خواهد زد. آن شخص تصادفی در اینترنت ممکن است انتقادات سازنده‌ای در مورد ما کرده باشد و بهترین کار این است که بی‌طرفانه و بدون دخالت احساسات نظراتش را با دقت بررسی کنیم. همچنین می‌توانیم نظر شخصی را که ما برایش ارزش قائلیم نیز در مورد موضوع انتقاد آن کاربر تصادفی در اینترنت بپرسیم و از زاویه دید دیگری به اثر بنگریم.

چه کسی انتقاد می‌کند؟

احتمال دارد یک انتقاد به‌خصوص و مشابه، توسط افراد زیادی تکرار شده باشد. یعنی همان افراد تصادفی در اینترنت، به‌دفعات از موضوع مشابهی انتقاد می‌کنند. یک طراح حرفه‌ای چنین موقعیتی را به‌عنوان سیگنالی روشن، رسا و قدرتمند در نظر می‌گیرد و به‌سرعت برای اصلاح اشتباهش اقدام می‌کند. معمولاً کم پیش می‌آید که شخصی تنها به دلیل نفرت شخصی، حسادت یا بیماری روانی، با حساب‌های گوناگون تقلبی تنها برای خراب‌ کردن اثر هنری‌ات نظر مشابهی را به‌عنوان انتقاد مطرح کند. بنابراین همیشه چنین موقعیتی را جدی بگیر.

بعضی زمان‌ها، انتقاد مبهم خواهد بود. یک طراح حرفه‌ای روزانه با انتقادات مبهم زیادی برخورد می‌کند. برای مثال، فرض کن تو یک طراحی لوگویی را در صفحه اینستاگرامت پست و پس از مدتی، کامنتی با مضمون: «این طراحی افتضاح است!» دریافت می‌کنی. در ابتدا شاید بسیار دلسرد، ناراحت و حتی افسرده شوی. بعضی مواقع نیز شک بالایی در مورد مهارت‌های طراحی‌ات به ذهنت خطور می‌کند. وقتی انتقاد مبهم می‌شنوی، بسیار مهم است که آن را به‌صورت عمیق‌تر برای دستیابی به اطلاعات بیشتر حفر کنی. این بهترین راه برای فهمیدن نیت شخص منتقد است و می‌توان به‌آسانی فهمید که آیا انتقادش بی‌طرفانه و درست است یا خیر.

نظر شخصی یا نظر واقع‌گرایانه؟

در اختیار داشتن کسانی که به ما انتقاد سازنده کنند، به معنای واقعی کلمه یک موهبت است؛ زیرا می‌توانیم از زاویه‌ای به طراحی بنگریم که حتی به ذهنمان نیز خطور نکرده بود. به همین دلیل انتقادپذیری از اهمیت بالایی در زندگی یک طراح حرفه‌ای برخوردار است. حال دراین‌بین، ما باید به نکته مهمی نیز اشاره‌کنیم. بیشتر مواقع، یک انتقاد کاملاً می‌تواند سابجکتیو (به انگلیسی: Subjective)، ذهنی و عبارت ساده‌تر سلیقه شخصی باشد. تو می‌توانی نگاهی به انتقاداتی که به طراحی‌ات می‌شود، بیندازی و با بررسی عمیق‌تر دریابی که اگرچه انتقاد ظاهراً صحیح است، اما ریشه آن انتقاد، در تفاوت سلیقه منتقد و تو نهفته است.

شاید کسی فکر کند که نویسه‌نگاری (به انگلیسی: Typography) طراحی جالب نباشد، اما اگر به‌واقع اصول طراحی را رعایت کردی، نیازی به نگرانی و اهمیت دادن به آن انتقاد سابجکتیو نیست. این روشی است که طراحان حرفه‌ای با انتقاد برخورد می‌کنند. البته پیشنهاد منتقد نیز ممکن است جالب باشد. اما ریشه انتقادش به نظر شخصی او بازمی‌گردد. بنابراین تو باید انتقادی که به مهارت، نکات فنی یا دانش کم تو می‌شود را از سلایق شخصی منتقد جدا کنی و با ذهنی باز با آن روبرو شوی.

ترند رایجی که در گفتگو‌های آنلاین به آن برمی‌خوریم، جروبحث در کنار انتقاد است. اگر کسی در اینترنت، فقط به هدف جروبحث کردن، مشاجره می‌کند و هدف خاصی از گفتگو ندارد، معمولاً به دلیل ناامنی روانی و ضعف‌های شخصیتی مانند سندروم خودویرانگری (به انگلیسی: Imposter Syndrome) است. به‌هرحال چه طرف مقابل مشکل روانی داشته باشد یا خیر، یک طراح حرفه‌ای همه این انتقادها را بدون اذیت شدن و ناراحتی می‌پذیرد. اگر شخصی با حرف‌های مخرب قصد تخلیه انرژی خود را دارد، با نادیده گرفتن کامل او، بگذار هر کاری می‌خواهد انجام دهد.

با این کار هیچ اتفاق منفی برای شغلت رخ نخواهد داد. اتفاقاً وجود نظرات منفی، مخرب و حتی رکیک می‌تواند به نفع توکار کند؛ اگر دیگر مخاطبین و مشتریان احتمالی ببینند که تو به آزادی بیان اعتقاد راسخ داری و هیچ نظری را حذف و یا محدود نمی‌کنی، به دلیل اعتمادبه‌نفس بالا، صداقت و شفافیت، راحت‌تر اعتماد می‌کنند و همه می‌دانیم که اعتماد، چقدر در شغل طراحی نقش پررنگی دارد.

مواجهه با انتقاد آنلاین

طراحان حرفه‌ای با انتقاد آنلاین به روش‌های مختلفی برخورد می‌کنند. برای مثال اگر شخصی انتقاد سنگینی را به طراحی وارد می‌کند، می‌توانی با بررسی عمیق‌تر سوابق آن شخص در همین محیط اینترنت (مانند چک کردن حساب شبکه‌های اجتماعی، سن و تحصیلات و حتی سوابق کاری مرتبط با طراحی)، دریابی که آیا آن‌ها صلاحیت نظر دادن در مورد طراحی‌ات را دارند یا خیر. آیا این شخص عادت زیادی به درج نظرات منفی و مخرب بی‌هدف دارد؟ شناخت کاربر می‌تواند دلیلی برای اهمیت دادن به انتقاد آن شخص در اختیار ما بگذارد.

همیشه به خاطر داشته باش که به‌هیچ‌وجه به انتقادات فردی معلوم‌الحال اهمیت ندهی. شغل این افراد نفرت‌پراکنی است و توجه به فردی که حتی نمی‌تواند برای نجات زندگی‌اش نقشه طراحی کند، عمل کاملاً غیرمعقولی است. یک طراح حرفه‌ای برای فیلتر انتقادات سازنده از غیر سازنده، هدف از طراحی اثر را به خود یادآوری می‌کند. با خود بگو که چرا من این طراحی را انجام دادم؟ هدفم از این طراحی چه بود؟ مشتری چه چیزی را از من خواسته بود؟ اگر طراحی‌ات کاملاً مطابق برنامه و خواست مشتری پیش رفته و به آن هدف و مقصود خاص خودش رسیده، پس می‌توان بسیاری از انتقادات را (که شامل انتقادات سلیقه‌ای نیز می‌شود) فیلتر و حذف کرد.

اگر بخواهیم به سؤال «چطور طراحان حرفه‌ای با انتقاد برخورد می‌کنند؟» در یک کلمه پاسخ دهیم، می‌گوییم: حرفه‌ای» یک طراح حرفه‌ای برخلاف طراحان غیرحرفه‌ای، واکنش افراطی و احساساتی به انتقادات نمی‌دهد. او از انتقادات آسیب نمی‌بیند، عصبانی نمی‌شود و به استعداد و مهارت‌هایش شک نمی‌کند. طراح حرفه‌ای با خونسردی و پس از کشیدن نفس عمیق، منتقد و انتقادش را با چهار روش کلی ذکرشده در این یادداشت (بررسی خود انتقاد، بررسی شخص منتقد، تعداد دفعات یک نوع انتقاد، سلیقه شخصی یا نظر بی‌طرفانه) ارزیابی می‌کند. در انتها، یک طراح حرفه‌ای به دلیل سروکله زدن با ارباب‌رجوع، آن‌هم به‌صورت آنلاین باید پوست ضخیمی برای مواجهه و برخورد با انتقادات بیجا، نفرت‌پراکنی‌ها و الفاظ رکیک پرورش دهد. پرورش این پوست ضخیم، نیازمند صبر، گذر زمان و حرف خوردن‌های بسیار است. نکته اصلی در مسئله انتقاد، پذیرا بودن و باز گذاشتن راه ورود انتقاد به شغل، ذهنیت و طراحی‌هایت است. بنابراین همیشه سعی کن با ذهنی باز، ملایم و حرفه‌ای از همه نظرات منفی و مثبت استقبال کنی تا به یک طراح حرفه‌ای تبدیل شوی.