مزایا و معایب استفاده از رمزارز در بیزینس

22 مه به‌عنوان روز پیتزای بیت‌کوین شناخته می‌شود؛ زیرا در آن روز و در سال 2010 میلادی، برنامه‌نویسی به نام لازلو هانیک، اولین تراکنش تجاری در دنیای رمزارزها را انجام داد. او برای هر پیتزا 10 هزار بیت‌کوین خرج کرد که با احتساب قیمت‌های امروز بیت‌کوین، به نظر می‌رسد هر پیتزا برای لازلو حدود 170 میلیون دلار آب‌خورده است. حال 12 سال گذشته و بیت‌کوین بیشتر در عموم جامعه، به‌خصوص در دنیای فنّاوری و سرمایه‌گذاری، شناخته‌شده است. باوجود گذشت 12 سال، بیزینس‌هایی که از رمزارز در کسب‌وکارشان بهره می‌برند، بسیار نادر، کمیاب و حتی در بعضی کشورها نایاب هستند. به‌هرحال اگر تکامل رمزارز به‌عنوان وسیله‌ای برای انجام معاملات تجاری، از منحنی تطابق فناوری معمول پیروی کند، بسیاری از کسانی که قصد دارند خود را با فناوری وقف دهند، با اشتیاق فراوان وارد میدان خواهند شد. اما در اینجا این سؤال پیش می‌آید که آیا اکنون، زمان مناسبی برای استفاده از رمزارز در بیزینس است؟ به خیلی چیزها بستگی دارد. البته که انجام چنین کاری در ایران یک عمل بسیار غیرعقلانی و بیهوده است؛ اما آیا در کسب‌وکارهای بین‌المللی نیز به همین منوال است؟ در این بخش قصد داریم به مزایا و معایب استفاده از رمزارز در بیزینس بپردازیم و از ریسک‌ها و مزیت‌های این کار آگاه شویم.

مزایا

وقتی بحث رمزارز پیش می‌آید، همیشه یک‌طرف بازنده و یک‌طرف برنده خواهد بود. بنابراین استفاده از رمزارز در بیزینس کاملاً بستگی به اهداف و ریسک‌پذیری‌ات بستگی دارد. مزیت نخست استفاده از رمزارز در بیزینس غیرقابل‌برگشت بودن آن است. این حقیقت که آن‌ها لغو نشدنی هستند، می‌تواند برای کسب‌وکار سودمند باشد. تنها شرکت یا بیزینسی که رمزارز را دریافت می‌کند می‌تواند درخواست استرداد دهد. این بدان معناست که هیچ شخص ثالثی نمی‌تواند پنجه در این تراکنش بیندازد و اقدام به کلاه‌برداری کند.

مزیت دوم استفاده از رمزارز در بیزینس نبود واسط و کارمزد تراکنش است. برخلاف کارت‌های اعتباری، هیچ شخص واسطی در تراکنش‌های رمزارزی وجود ندارد؛ زیرا بانک یا سازمان دیگری در این تراکنش‌ها دخالتی ندارند. درنتیجه یک مشتری برای ارسال بیت‌کوین نباید هیچ کارمزد و پول مازادی بپردازد. البته لازم به ذکر است که یک بیزینس برای تبدیل بیت‌کوین به پول اعتباری (مانند دلار و یا ریال)، باید یک سری کارمزدهای جزئی بپردازد.

مزیت سوم استفاده از رمزارز در بیزینس دستیابی به فرصت‌ها و بازارهای هدف جدید هم در داخل و هم در خارج از کشور است. انجمن رمزارز به‌شدت از کسب‌وکارهای کوچکی که قصد ورود به دنیای کریپتوکارنسی (به انگلیسی: Cryptocurrency) را دارند، حمایت می‌کند و صادرات و فروش محصولات در خارج از کشور می‌تواند برای کسب‌وکارهایی که از رمزارز استفاده می‌کنند، بسیار سودمند، جذاب و به‌صرفه باشد؛ زیرا این عمل می‌تواند کارمزد بسیار بالا و مشکلات بین‌المللی (مانند تحریم‌) را به‌خوبی پشت سر بگذارد و سود بالایی برای شرکت به ارمغان بیاورد.

معایب

یکی از بزرگ‌ترین معایب استفاده از رمزارز در بیزینس قوانین نظارتی دولت و عدم قطعیت در امور مالیاتی است. مالکان کسب‌وکارها باید به‌صورت دقیق سوابق معاملاتی خود را ثبت و از آن‌ها نگه‌داری کند. زیرا اگر یک کسب‌وکار بخواهد همه دریافتی‌هایش را به پول واقعی (همان ریال یا دلار) تبدیل کند، آن‌وقت باید سود و زیان خود را در ترازنامه مالیاتی ذکر نماید و مالیاتش را بپردازد. این کار به دلیل نوسان بالای رمزارزها، کار بسیار سخت و طاقت‌فرسایی خواهد بود.

همچنین مشکل دیگری که به آن اشاره شد، نوسانات زیاد رمزارزهاست. برای بسیاری، استفاده از رمزارز در بیزینس تنها به دلیل نوسانات بالا یک خط قرمز بزرگ و برای برخی دیگر فرصتی استثنایی است. به‌هرحال هر چه که باشد، اگر در سال 2019 100 دلار بیت‌کوین می‌‌خریدی، همان 100 دلار در اوایل سال 2022 به‌اندازه 1000 دلار ارزش پیدا می‌کرد. اما از آن‌طرف، بیت‌کوین از همان زمان تابه‌حال در سراشیبی سقوط قرارگرفته است. بله درست است که ارزش این رمزارز به‌طور قابل‌توجهی از سال 2019 بالاتر است؛ اما نکته این است که اگر می‌خواهی بیت‌کوین را بپذیری، پس آمادگی دست‌وپنجه نرم کردن با ریسک‌ها و مشکلاتش را نیز داشته باش.

حال اگر با بررسی همه جوانب تصمیم گرفتی که به استفاده از رمزارز در بیزینس آری بگویی، برای راه‌اندازی سیستم پرداخت با رمزارز برنامه‌ریزی منطقی انجام دهی و قدم‌های زیر را طی کنی. خبر خوب این است برای انجام این کار نیازی نیست که یک متخصص فناوری باشی.

1. ساخت یک کیف پول دیجیتال

اولین قدم در استفاده از رمزارز در بیزینس ساخت یک کیف پول دیجیتال است. عملکرد این کیف پول درست شبیه به‌حساب بانکی است که در آن پول دیجیتال ارسال و دریافت می‌شود. بعضی از کیف‌ پول‌ها فقط برای یک نوع رمزارز (مانند بیت‌کوین) ساخته‌شده‌اند و بعضی دیگر برای چندین نوع. گزینه‌های زیادی در اختیارت خواهد بود و از این منظر به‌هیچ‌وجه مشکلی وجود نخواهد داشت. موضوع مهم دیگری که باید به آن توجه کنی، امنیت کیف پول است.

متأسفانه (یا خوشبختانه) هکرهای زیادی به دنبال دسترسی به کیف پول تو هستند. تو می‌توانی با اقدامات امنیتی، میزان آسیب‌پذیری بیزینست را نسبت به حملات سایبری کاهش یا افزایش دهی. به‌طورکلی، کیف‌ پول‌های سرد (به انگلیسی: Cold Wallets) ایمن‌تر از کیف پول‌های داغ (به انگلیسی: Hot Wallets) هستند. کیف پول‌های سرد، به اینترنت دسترسی ندارند درحالی‌که کیف‌ پول‌های داغ بدون اتصال به اینترنت نمی‌توانند هیچ کاری انجام دهند. هرکدام از این‌ کیف پول‌ها مزایا و معایب خودشان را دارند که ذکر همه آن‌ها از حوصله این یادداشت خارج است.

2. انتخاب یک واسط

برای تبدیل رمزارز به‌ ریال و دلار، باید یک واسط مطمئن انتخاب کنی. همان‌طور که اشاره شد، این واسط‌ها کارمزدی برای خدماتشان دریافت می‌کنند. همچنین بعضی از آن‌ها هم کیف پولی برایت فراهم می‌کنند و هم ارزها را تبدیل می‌نمایند. با این کار می‌توانی دو قدم در استفاده از رمزارز در بیزینس را با یک‌قدم طی کنی.

3. روش دریافت رمزارز

آخرین قدم در استفاده از رمزارز در بیزینس این است که دریابی چطور می‌خواهی ارزها را به حسابت انتقال دهی. اگر از وب‌سایتت است باید فناوری و دانش موردنیاز برای این کار را داشته باشی. البته آن‌طور که به نظر می‌رسد چندان پیچیده هم نیست، اگر کسب‌وکارت همه قدم‌های پیشین را برداشته، اضافه کردن روش دریافت رمزارز می‌تواند به‌سادگی اضافه کردن یک پلاگین ساده در وردپرس باشد.

اما درنهایت، باید این سؤال را از خود بپرسی که: آیا بیزینس من نیاز به رمزارز دارد؟ اخیراً مطالعه‌ای صورت گرفت که در آن نشان داد که 17% از ایرانی‌ها رمزارز دارند و 56% از آمریکایی‌ها یا رمزارز داشتند و یا هنوز هم در حسابشان موجود است. بنابراین سعی کن با تحقیق، مطالعه و بررسی فراوان و با ارزیابی مزایا و معایب استفاده از رمزارز در بیزینس به تصمیمی ایده‌آل در این رابطه برسی.